Nước Mỹ thời nội chiến Nam - Bắc, tháng 7/1863 thị trấn Gettysburg bang Pennsylvania có đánh nhau dữ dội. Hơn 7,5 nghìn lính hai phía tử trận, nằm chết cong queo không có chỗ chôn, mùi thối không ai chịu nỗi.
Chánh quyền bang này bèn giao cho luật sư David Wills mua 69.000 m2 đất, làm cái nghĩa địa phụng hiến chôn xác các chiến sĩ trận vong ấy.
Tháng 9, nghĩa trang đã xong, sắp lễ khánh thành ông Will mời đệ nhất hùng biện nước Mỹ bấy giờ là Edward Everett, Hiệu trưởng đại học Havard đọc diễn văn. Ông này xin khất cho đến tháng 11 mới hoàn tất được bài đọc.
Ngày 19/11/1863, buổi lễ bắt đầu, Tổng Thống Abraham Lincoln cũng được mời đến dự.
Trước đám đông 15.000 cử tọa, Edward Everett hùng hồn đọc một bài diễn văn dài 13.607 từ trong 2 tiếng đồng hồ.
Đến lược Lincohn phát biểu. Chỉ gọn gàng 10 câu, vỏn vẹn 272 từ "tùy hứng". Tất cả mọi người có mặt đều lặng đi. Tiếng vỗ tay tán thưởng kéo dài không ngớt đến hơn 10 phút !
Bài diễn văn dài dòng, chuẩn bị kỷ càng của hùng biện gia Everett, không ai để ý và cũng chẵng ai nhớ gì hết cả.
Phát biểu của Lincohn thì đã đi vào lịch sử, trở thành bài diễn văn kinh điển bằng tiếng Anh rất tuyệt cho các học sinh, các chính trị gia học tập.
"...Những điều tôi nói hôm nay, thế giới hẵn sẽ mau chóng để rơi vào lãng quên, nhưng những điều mà các chiến sĩ của chúng ta đã làm nên trên mảnh đất tự do này, cả thế giới sẽ không bao giờ quên.
Chúng ta, những người còn sống, có trách nhiệm cống hiến để phụng sự cho sự nghiệp các liệt sĩ chưa hoàn thành...
Chúng ta phải hồi sinh đất nước này dưới sự che chở của Thượng Đế, khiến một chính phủ của dân, do dân, vì dân mãi mãi trường tồn."
Bài phát biểu nay đã khắc vào bia đá tại nơi ông đứng đọc.
Abraham Lincoln sau này được các nhà sử học Mỹ bầu chọn là vị tổng thống tài ba nhất trong lịch sử đất nước.
Xem bài diễn văn trên clip.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét