Mái nhà xưa.

Mái nhà xưa, mái nhà lúc xưa. Lúc xưa nhà cũng đơn giản, vật hạng toàn đồ đất sét, tranh lạt tre pheo, trong làng trong xóm. Đất làm nhà xin xỏ, chia chác, mua rẻ, cho không; bởi người ta còn ít, đất còn rộng mênh mông chi xứ.
Đắp đất sét cao nền nhà. Đốn tre ngâm ao bùn chống mọt, róc mắt tre ra kèo cột rui mèn. Chẻ nứa đan phên, phết cức trâu tro bếp lên làm tường vách. Cầu kỳ hơn đắp thêm đất sét trộn trấu, nhào trét thêm ngoài vách cho kín đáo.
Bứt tranh chẻ hom đan gài nên tấm lợp. Bác thợ tre cột kèo đâm xỏ, dây mây kết vòng cườm cho chắc. Khai trục trịch lên bộ giàn, phủ tranh cột lạt. Xong mái nhà xưa.
Đồ đạc nhà giường tre chỏng tre bàn tre ghế tre củi tre. Chỗ ngủ ổ rơm ổ chuối. Gian giữa trống trơn treo tranh mấy con gà bươi móc. Bếp núc thì kiếm ba cục đá làm ba ông táo kê cái nồi đồng thau. Mấy cái chum đất đựng nước giếng...

Ăn thời nhiều chớ ở thời mấy ? Có chỗ che mưa nắng chui ra chun vào ấy thế cũng tốt lắm rồi. Dân ta sống như vầy tự thời Lạc Long Quân lấy bà Âu Cơ, tự thời Tàu xây An Nam đô hộ phủ, cho tới Đinh Lê Lý Trần... Gia Long, Bảo Đại, Hồ vô sản.
Mái nhà nay khác mái nhà xưa. Nhà nay làm xi măng sắt thép, gạch gỗ ngói nghiếc, có bản vẽ kiến trúc sư thiết kế mỹ lệ, có kỷ sư xây dựng có tổ thợ có đội thầu, có giám sát công trình theo dõi sao sát.
Vila biệt thự nhà lầu, ga ra ô tô vườn hoa cây cảnh, tường rào cổng sắt, ca mê ra chó bẹc giê... Mái nhà nay đẹp hơn mái nhà xưa. An toàn chắc chắn, không sợ mưa gió bão.
Nhưng thỉnh thoảng vẫn thấy mái nhà xưa còn sót lại. Có cụ bà già ngồi trước cửa đơn chiếc ngậm ngùi quá.