Thứ Hai, 18 tháng 11, 2013

Lý trưởng khứu.


Xưa có một người lý trưởng làm việc đã hơn mười năm. Người ông ta, da thì đen, miệng thì nhọn, cái tính thì khắc khe mà lại già hàm. Thường trong làng, trong xóm, ai có điều gì khốn nạn, là ông liền lên kêu quan hộ, coi việc của người hơn việc mình.
Phải một năm trời làm đại hạn, cây cỏ khô héo, hoa cỏ chết sạch, đến mùa sưu thuế, dân gian khốn khó, không biết làm thế nào lo cho đủ tiền.
Người lý trưởng thấy tình cảnh dân như vậy, lấy làm thương xót, mới làm một lá đơn lên kêu quan hộ dân. Đơn rằng:
"Trời làm đại hạn rã rời,
Việc dân thì nặng, Quan thời thương cho.
Ngoài đồng cỗi lúa mất mùa,
Về nhà bông đỗ đã khô đi rồi.
Dân thì kẻ ngược người xuôi,
Kẻ tán, người lạc, ai người làm chi ?
Trời làm tai nạn còn gì,
Xin Quan nghĩ lại. Bớt đi ít nhiều..."


Quan xem đơn xong, vỗ bàn mắng rằng:
- Ta chưa hề thấy thằng lý trưởng nào xấc láo như thằng này. Con mắt thì tráo trưng, cái chân thì chân chì, da thì đen sì, miệng thì nhọn hoắt, việc thì khe khắc, đã không chịu làm, lại được cái già hàm, dám lên đây kêu ca những gì ? Lính đâu, nọc nó ra đét cho nó ba chục !
Người lý trưởng nói:
- Quan đánh, tôi xin chịu. Tội nọ hãi chi. Bổn phận tôi làm lý trưởng tôi phải hết lòng kêu giúp cho dân. Quan không soi xét, nghĩ đến tình dân, thì tôi đây cũng chẳng tiếc chi, tôi liều mạng tôi cho rồi...
Nói đoạn, người lý trưởng cắn lưỡi tự vẫn.
Ông quan phải bồi mạng cho nó, lại phải cấp tiền tống táng cho nó.
Sau trên mộ người lý trưởng tự nhiên có một cây gì mọc lên rất cao, và có một con khứu thường ngày cứ chót vót đậu trên cây mà hót.
Thiên hạ cho con khứu ấy là tiền thân người lý trưởng hiện ra, và khi nào người ta thấy nó hót, thì người ta bảo nhau ca một câu rằng:
- "Cây cao gió đánh lá lay,
Thương thân con khứu kêu ngày, kêu đêm."
(Truyện cổ nước Nam)


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét