Chuyện cà pháo.

"Quê hương anh nước mặn đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau..."
Làng quê nghèo đất bạc chua chát cháy khô trường kỳ hạn hán, cây cà pháo sinh sống rộng rãi. Trái cà pháo nhỏ nhỏ tròn tròn như trái mù u, người ta ngâm muối, ăn cắn kêu cái bụp, ấy thế gọi cà pháo. Cà pháo khác cà dê vốn to như hòn dái con dê.
Hoa cà hai loại trắng và tím. Hoa trắng quả trắng, hoa tím quả tím. Tím hay trắng, đem ngâm muối rồi đời cà hậu kết như nhau cả. Cắn nổ cái bốp, nhai trôi vô bụng là xong.
"Anh đi anh nhớ quê nhà,
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm mai."


Cà dầm tương ngon hơn cà dầm muối. Cà non dầm mắm, cà già dầm dưa. Thời nay phân bón chăm sóc kỹ sư "đột biến", cà pháo quả to trái lớn cắt hai cắt tư vừa miếng để cắn không còn nổ được.
Dưa mắm sống chín, chế biến ra đủ kiểu đa loại cà rộn bộ. Cơm niêu nhà hàng, thịt heo rau sống làm cà pháo đài cát "văn minh" hơn quả cà đói rách vàng vọt thời vại lu, dưa cà bí mướp. Vậy mà sao miếng cắn cà độ nào khốn khó vẫn ngon hơn.
Quá lâu rồi, thấy cây cà pháo nhớ những ngày xưa thân ái quá.