Nguyễn Tri Phương, người tỉnh Thừa Thiên, có tài thao lược. Ông làm quan trải qua ba triều Minh Mạng, Thiệu Trị và Tự Đức, đánh Nam dẹp Bắc, lập được nhiều công trạng.
Ông phá quân Xiêm, bình giặc Chân Lạp ở miền Nam và đánh tan giặc Nùng, giặc Cai tổng Vàng ở miền Bắc.
Đến khi quân Pháp sang đánh miền Nam, vua Tự Đức sai ông cầm binh chống giữ. Pháp thắng trận là nhờ có súng đạn tinh xảo, nhưng vẫn khen phục ông là một vị tướng rất giỏi.
Về sau, 6 tỉnh miền Nam đã mất, Nguyễn Tri Phương phụng mệnh ra trấn thủ miền Bắc.
Soái phủ Pháp ở Saigon muốn gây sự ở Bắc nên sai tướng đem quân ra Hà Nội đòi quyền thông thương trên sông Nhĩ Hà để chở hàng hóa sang Tàu. Ông nhất quyết không chấp thuận.
Quân Pháp thình lình tấn công thành Hà Nội, ông cùng con là phò mã Nguyễn Lâm chống giữ hăng hái nơi cửa Đông và cửa Nam. Chẳng may, hai cha con đều bị trúng đạn, phò mã Lâm tử trận, ông bị thương nặng.
Quân Pháp vào thành chở ông xuống tàu băng bó vết thương và đổ cháo, đổ thuốc cho ông. Nhưng ông nghĩ mình là một bậc lão thần, danh tiếng lừng lẫy, nay bị sa cơ, thà lấy cái chết mà đền nợ nước hơn là để cho giặc săn sóc mà mong cái sống thừa.
Vậy nên ông vứt bỏ dây băng bó, phun cháo và thuốc ra, cố chịu đau đớn và đói khát cho đến phút chết.
Nhận xét:
Nguyễn Tri Phương trọn đời làm tướng đánh Nam dẹp Bắc, cứu nước an dân. Chẳng may gặp cơn quốc nạn, cha con đều hiến thân cho nước, thật là toàn gia trung liệt, đáng sùng kính đời đời.
(Theo Quốc Sử lớp Ba - VNCH)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét