Nguyễn Thiện Thuật là người xã Xuân Dực, tỉnh Hưng Yên. Lúc thiếu thời, ông nổi tiếng văn hay võ giỏi. Lớn lên ông thi đỗ Cử nhân, ra làm quan đời vua Tự Đức. Ông được bổ chức Tán tương Quân vụ, nên người ta gọi ông là Tán Thuật.
Sau khi kinh thành Huế thất thủ, ông cởi áo từ quan, về lập chiến khu ở Bãi Sậy Hưng Yên) để chống Pháp.
Bãi Sậy là một chiến khu vô cùng hiểm trở với những ao đầm sâu rộng, những lau sậy um tùm, những đường hầm chằng chịt đào sâu dưới đất. Lối vào là một con đường nhỏ hẹp, quanh co đầy cạm bẩy. Ông lại được Đề đốc Tạ Hiện và nhiều văn thân theo giúp bày vẽ mưu kế và tập luyện binh sĩ.
Nguyễn Thiện Thuật liên kết với các nhóm nghĩa binh ở vùng lân cận, nay đánh thành này, mai phá đồn nọ, làm cho Pháp phải tổn thất nặng nề.
Pháp nhiều lần cất binh đến đánh, nhưng lần nào cũng hao binh mất súng, mà không phá nổi chiến khu. Quân Pháp gọi ông bằng danh hiệu "Vua Bãi Sậy".
Pháp cho người viết thơ dụ hàng, ông không trả lời. Pháp sai Tổng đốc Hải Dương là Hoàng Cao Khải đi đánh dẹp. Biết rõ địa thế, Hoàng Cao Khải cất đại binh đến bủa vây chung quanh Bãi Sậy, lập nhiều đồn ải cắt đứt các đường tiếp tế lương thực rồi cho quân xông vào đánh. Hai bên đánh nhau dữ dội, chết hại rất nhiều. Sau cùng hết đạn, nghĩa binh tan rã. Nguyễn Thiện Thuật chạy sang Tàu rồi bệnh chết ở bên ấy.
Nhận xét:
Tán Thuật đã nêu cao lòng hy sinh và chí bất khuất của dân tộc Việt Nam.
(theo Quốc Sử lớp Ba - VNCH)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét