Trận Đống Đa – Vua Quang Trung

Vua nhà Thanh bên Tàu mượn tiếng giúp vua Lê, sai Tôn Sĩ Nghị đem 20 vạn binh qua xâm chiếm Bắc Hà. Tướng Tây Sơn là Ngô Văn Sở sợ thế yếu chống không nổi, bèn rút quân về đóng giữ ở vùng núi Tam Điệp.
Tôn Sĩ Nghị vào chiếm giữ thành Thăng Long, coi thường vua Lê Chiêu Thống, thả quân lính cướp phá dân gian.
Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ ở Phú Xuân được tin ấy bèn làm lễ lên ngôi Hoàng đế, niên hiệu Quang Trung, rồi tự mình thống lĩnh thủy bộ đại binh tiến ra Bắc. Ra đến Tam Điệp là ngày 20 tháng chạp, Quang Trung truyền cho ba quân ăn Tết trước, hẹn đến ngày mồng 7 tháng giêng vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng.
Ngày 30 tháng chạp, vua Quang Trung thúc quân tiến nhanh như gió bão.
Đêm mồng 3 tháng giêng, quân ta vây kín đồn Hà Hồi, đợi tiếng loa cùng la ầm lên vang trời dậy đất. Quân Thanh trong đồn kinh hồn hoảng vía, không dám chống cự phải xin đầu hàng cả.

Mờ sáng ngày mồng 5, quân ta tiến tới kịch chiến với quân Thanh ở Ngọc Hồi, Đống Đa gần Hà Nội. Quân giặc bắn súng ra như mưa. Vua Quan Trung chọn các người lực lưỡng khiêng những tấm ván to có quấn rơm ướt ở phía trước để che đỡ cho quân xung phong dùng đoản đao xông vào hãm đồn như nước vỡ bờ.
Quân Thanh chống không nổi xôn xao tán loạn, dày xéo lên nhau mà chạy. Quân ta đánh tràn tới, lấy được các đồn, giết quân Thanh thây nằm ngổn ngang.
Các danh tướng như Hứa Thế Hanh, Tôn Sĩ Long đều tử trận, Sầm Nghi Đống phải thắt cổ mà chết.
Tôn Sĩ Nghị nửa đêm được báo tin, vội vã bỏ thành quên cả ấn tín, qua cầu sông Nhị Hà chạy về Tàu. Quân sĩ chạy theo, tranh nhau qua cầu, cầu gãy, chết đuối đầy sông.
Nhận xét:
Trận Đống Đa là một trong những chiến công oanh liệt nhất lịch sử Việt Nam. Vua Quang Trung quả là một vị anh hùng cái thế của dân tộc Việt.
(Theo Quốc Sử lớp Ba - VNCH)